Het nieuwe jaar is weer begonnen, iedereen is weer aan het werk en dat betekent dat er ook weer nieuwe aanbestedingsprocedures moeten worden georganiseerd. Wat voor soort aanbestedingsprocedure dat zal zijn, hangt enerzijds af van de aard van de opdracht (werken, leveringen of diensten) en anderzijds van de waarde van de opdracht (Europees, nationaal, meervoudig of enkelvoudig onderhands).

Lees in dit blog meer over CPV-codes die als hulpmiddel kunnen dienen voor het vaststellen van de aard van opdrachten en de nieuwe strengere controle hierop. Ook hebben wij een overzicht opgenomen met daarin de gewijzigde Europese drempelwaarden ter bepaling van de procedure (Europees of nationaal).

Aard van de opdracht en CPV-codes

Om vast te stellen welke drempelwaarden van toepassing zijn op de betreffende opdracht, is het van belang om te kijken om wat voor soort opdracht het gaat: een opdracht voor werken, leveringen of diensten. De definities in artikel 1.1 (gewijzigde) Aanbestedingswet 2012 zijn daarbij bepalend. Bij twijfel kunnen de zogenoemde CPV-codes echter ook een handig hulpmiddel zijn om de aard van de opdracht te kunnen duiden.  

De CPV is een uniform classificatiesysteem voor overheidsopdrachten. Feitelijk is het een soort ‘woordenlijst’ die geldt als manier om eenvoudig te kunnen zien waar een opdracht op ziet. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een cijfercode. Deze cijfercode voorkomt dat een beschrijving van de opdracht op één uniforme wijze wordt gecommuniceerd binnen de gehele Europese Unie. Dat maakt het systeem (in beginsel) transparanter en eenvoudiger.

Gebruik van deze gemeenschappelijke woordenlijst van de EU is al sinds 2006 verplicht, maar de TED (Tenders Electronic Daily) heeft nu aangekondigd om vanaf vandaag (15 januari 2020) streng te controleren op correct gebruik van hoofdcodes. Dat wil zeggen: de eerste twee cijfers van de CPV-code die de aard van de opdracht aanduidt. Aanbestedingen met foutieve hoofdcodes worden niet meer gepubliceerd op de website van TED. Dit geldt ook voor reeds gepubliceerde vooraankondigingen of aanbestedingen in de aanmeldfase. Dat betekent dat de aanbestedende dienst alsnog in strijd kan handelen met het aanbestedingsrecht (immers geen publicatie op Europees niveau in geval van een Europese aanbesteding.  

Het systeem van de CPV-code werkt als volgt:

• De eerste 2 cijfers geven de afdeling aan (XX000000-Y) – werken, leveringen of diensten, bijvoorbeeld vervoersdiensten.
• De eerste 3 cijfers geven de groep aan (XXX00000-Y) – bijvoorbeeld wegvervoersdiensten.
• De eerste 4 cijfers geven de klasse aan (XXXX0000-Y) – bijvoorbeeld openbaar-vervoersdiensten.
• De eerste 5 cijfers geven de categorie aan (XXXXX000-Y) – bijvoorbeeld taxidiensten.
• De laatste 3 cijfers van de code staan voor een extra precisiering binnen de categorie en het getal na de streep (Y) dient als controlecijfer.
• Voor de volledige code geldt: hoe meer nullen, hoe algemener.

Om aanbestedende diensten te helpen voert TenderNed een correctieflow in voor bestaande aanbestedingen en een systeemupdate voor nieuwe publicaties die het gebruik van foutieve codes automatisch tegengaat. Echter blijft het zaak om niet alleen foute codes te vermijden, maar ook om aandacht te besteden aan het kiezen van juiste, specifieke CPV-codes om de zichtbaarheid en duidelijkheid van de publicatie te vergroten en dus aantrekkelijker te maken voor inschrijvende partijen. Denk hierbij aan het gebruiken van de hoofd- en subcategorieën om de aanbesteding zo gedetailleerd mogelijk uit te drukken in CPV-codes. Voor extra informatie en handige tools zoals zoekmachines kunnen aanbestedende diensten terecht op de websites van TenderNed, TED en SIMAP.

Waarde van de opdracht en nieuwe drempelwaarden

Zodra is vastgesteld om wat voor soort overheidsopdracht het gaat, is het zaak om te bepalen of de opdracht Europees of nationaal (waaronder ook meervoudig en enkelvoudig onderhands) moet worden aanbesteed. In dat kader heeft de Europese Commissie de nieuwe drempelwaarden voor Europese aanbestedingen bekendgemaakt die gelden vanaf 1 januari 2020 tot en met 31 december 2021. Overheidsopdrachten waarvan de geraamde waarde boven deze drempelwaarden uitkomt moeten in principe Europees worden aanbesteed volgens de toepasselijke regels.

De drempelbedragen worden om de twee jaar aangepast aan de hand van de gemiddelde dagwaarde van de euro. Bij de vaststelling van de hoogte van de drempelwaarden wordt een onderscheid gemaakt tussen de centrale overheid en decentrale overheden. De bedragen zijn exclusief BTW. De nieuwe drempelwaarden gelden voor de toepassing van Richtlijn 2014/24/EU (overheidsopdrachten), Richtlijn 2014/23/EU (concessies), Richtlijn 2014/25/EU (speciale sector-opdrachten) en Richtlijn 2009/81/EG (Defensie).

Samengevat zijn de volgende wijzigingen doorgevoerd in de drempelwaarden:

De drempelwaarde voor sociale en andere specifieke diensten blijft ongewijzigd en bedraagt derhalve nog steeds €750.000.

Opvallend is dat de nieuwe drempelwaarden voor 2020 en 2021, na opeenvolgende stijgingen de afgelopen jaren, zijn gedaald. Er is echter geen bijzondere reden voor de daling van de drempelwaarden, dit is een rekenkundige exercitie die de Europese Commissie iedere twee jaar dient te verrichten gelet op de afspraken die volgen uit de Overeenkomst van de Wereldhandelsorganisatie inzake overheidsopdrachten (GPA). Daarin zijn eveneens drempelwaarden opgenomen, uitgedrukt in bijzondere trekkingsrechten (BTR of SDR). Wegens schommelingen in de waarde van de Euro (en andere valuta), controleert de Europese Commissie iedere twee jaar of de Europese drempelwaarden nog in overeenstemming zijn met deze drempelwaarden. Dit keer heeft dat geleid tot een daling van de drempelwaarden. Het is in elk geval zeker dat de daling in sommige gevallen net het verschil gaat maken tussen een Europese en een nationale aanbestedingsprocedure. De lagere drempelwaarden zullen de komende twee jaar in ieder geval tot meer Europese aanbestedingsprocedures leiden.

Juridisch advies of meer informatie?  

Hebt u vragen of wilt u meer informatie over bovenstaande berichtgeving, dan kunt u zich wenden tot Marilou van der Feltz of Nikee Groot.