Op 19 juli 2024 heeft de ACM een codebesluit genomen waarin twee nieuwe alternatieve transportrechten worden geïntroduceerd: het tijdsduurgebonden transportrecht en het tijdsblokgebonden transportrecht. Deze nieuwe opties bieden grootverbruikers meer flexibiliteit en lagere kosten, terwijl het net efficiënter wordt benut buiten de piekmomenten. Het definitieve besluit stelt bedrijven in staat om vanaf 2025 optimaal gebruik te maken van alternatieve transportopties.
In dit blog lichten we de vier beschikbare transportrechten toe die vanaf 1 april 2025 van kracht zijn.
Vier Soorten Transportrechten
Vanaf 1 april 2025 zijn er vier vormen van transportrechten beschikbaar:
- Volledig vast recht op transport: Dit recht biedt volledige zekerheid over de beschikbaarheid van de afgesproken transportcapaciteit, op elk moment van de dag.
- Volledig variabel recht op transport: Toegang tot transportcapaciteit is mogelijk wanneer de netbeheerder dit vrijgeeft, zonder vooraf vastgelegde tijden.
- Tijdsblokgebonden recht op transport: Zekerheid over transportcapaciteit binnen afgesproken tijdsblokken, meestal buiten piekmomenten.
- Tijdsduurgebonden recht op transport: Zekerheid over transportcapaciteit voor minimaal 85% van de uren per jaar.
Hieronder bespreken we kort elk transportrecht.
Volledig Vast Recht op Transport
Een traditionele aansluit- en transportovereenkomst (firm-ATO) met de netbeheerder geeft altijd recht op de maximaal afgesproken capaciteit. Echter, omdat er piek- en daluren zijn, benutten afnemers niet altijd de volledige capaciteit. Om congestie op het net tegen te gaan, zijn daarom alternatieve transportrechten ontwikkeld. Deze kunnen een aanvulling zijn op een firm-ATO en gelden voor afname, invoeding, of beide. Ze zijn bedoeld voor grootverbruikers; kleinverbruikers komen (voorlopig) niet in aanmerking.
Volledig Variabel Recht op Transport
Vanaf begin 2024 kunnen netbeheerders variabele transportcontracten aanbieden (non firm-ATO's). Vanaf 1 februari 2025 zijn zij verplicht deze te verstrekken. De transportcapaciteit is beschikbaar wanneer de netbeheerder dit aangeeft, zonder garanties. Dit is geschikt voor afnemers die flexibel met hun elektriciteitsverbruik kunnen omgaan, bijvoorbeeld door gebruik te maken van noodvoorzieningen of batterijen. Voor bedrijven in congestiegebieden die flexibeler kunnen zijn in hun verbruik, biedt een non firm-ATO een mogelijke oplossing, waarbij ze profiteren van lagere nettarieven.
Tijdsblokgebonden Recht op Transport
Op 19 juli 2024 heeft de ACM besloten om tijdsblokgebonden en tijdsduurgebonden transportrechten mogelijk te maken. Het tijdsblokgebonden transportrecht is gericht op grootverbruikers die aangesloten zijn op het regionale net. Hiermee hebben zij zekerheid over transportcapaciteit binnen bepaalde tijdsblokken, meestal buiten piekmomenten. De tijdsblokken kunnen vaste uren zijn, bijvoorbeeld ’s nachts, of volgens een bepaald weekpatroon. Deze optie biedt lagere transporttarieven en is geschikt voor bijvoorbeeld bakkerijen en remises voor elektrische bussen.
Tijdsduurgebonden Recht op Transport
Dit transportrecht is beschikbaar voor grootverbruikers die aangesloten zijn op het hoogspanningsnet. Afnemers krijgen zekerheid over transportcapaciteit voor minimaal 85% van de tijd per jaar (7446 uren). Voor de overige 15% (1314 uren) kan de netbeheerder de capaciteit beperken. Deze beperkingen worden minimaal een dag van tevoren aangekondigd. Ook hier geldt een gereduceerd transporttarief. Dit type contract is geschikt voor bedrijven met noodvoorzieningen, elektriciteitsopslag, of voor de procesindustrie die flexibel kan reageren op schommelingen in de vraag (demand response).
Afsluitend
Op dit moment bieden non firm-ATO’s een oplossing voor bedrijven die te maken hebben met netcongestie, maar wel flexibel kunnen omgaan met hun verbruik. Vanaf april 2025 worden er twee extra opties geïntroduceerd: het tijdsblokgebonden transportrecht voor gebruikers van regionale netten en het tijdsduurgebonden transportrecht voor afnemers op het hoogspanningsnet. Het tijdsblokgebonden recht biedt zekerheid over afname buiten de piekmomenten, terwijl het tijdsduurgebonden recht een minimale beschikbaarheid van 85% van de tijd garandeert.
Vragen over alternatieve transportrechten of tijdgebonden transporttarieven? Neem gerust contact op met een van onze specialisten.