Drones: voor u het weet, bent u strafbaar!

 8 oktober 2015 | Blog

In de weekendeditie van het NRC van 5 en 6 september 2015 stond een artikel waarin werd vermeld dat een man in New York werd gearresteerd nadat hij een drone had laten neerstorten tijdens een partij op de US Open. Volgens het bericht wordt de man aangeklaagd 'wegens roekeloos gedrag en het laten vliegen van een drone in een openbaar park in New York buiten de voorgeschreven gebieden'. Een typisch voorbeeld waarin de wegen van de (voortvarende) technologie en het strafrecht elkaar kunnen kruisen. Deze kwestie staat niet op zichzelf. Zo was er eerder een bestuurder die de controle over zijn drone verloor waardoor deze crashte op een landingsbaan van Schiphol. Gevolg: strafrechtelijke vervolging resulterend in een aanhouding en een boete van vijfhonderd euro.

Aan het gebruik van drones kleven kennelijk een aantal risico's. De Rijksoverheid laat over deze risico's geen misverstand bestaan: wie zich niet aan de regels houdt als het gaat om het gebruik van drones, riskeert een gevangenisstraf. Of een gevangenisstraf hiervoor in de praktijk daadwerkelijk wordt opgelegd, laat ik in het midden.

Regelgeving
Tegen deze achtergrond rijst de vraag welke regels er nu gelden omtrent het gebruik van drones. Ik volsta met een schets op hoofdlijnen van de huidige wet- en regelgeving. Wel merk ik op dat de wetgever ten doel had gesteld om per 1 oktober 2015 nieuwe regels te laten gelden, maar deze datum blijkt niet meer haalbaar.

Voor een goed overzicht moet er een onderscheid worden gemaakt tussen enerzijds 'recreatief gebruik' en anderzijds 'beroeps- of bedrijfsmatig gebruik' van een drone. In het eerste geval kan de drone direct na aanschaf worden gebruikt. De drone mag echter niet zwaarder dan 25 kilogram wegen. Verder mag de vlucht alleen overdag plaatsvinden. Daarnaast mag de drone niet hoger dan 120 meter boven de grond of water vliegen. Zie voor de aanvullende regels de website van de Rijksoverheid.

In het tweede geval (beroeps- of bedrijfsmatig gebruik) moet er vooraf een vergunning worden aangevraagd. Voor het verkrijgen van een vergunning moet de piloot (lees: bestuurder) bijvoorbeeld een brevet hebben en de drone een bewijs van luchtwaardigheid. Daarnaast gelden er los van de vergunning aanvullende regels waar de bestuurder zich aan moet houden (vergelijkbaar met de regels voor recreatief gebruik), aldus de Rijksoverheid op haar website. Ongeacht het soort gebruik gelden er additionele regels; zo moet de bestuurder te allen tijde voorrang verlenen aan andere luchtvaartuigen en is het verboden om aan het luchtverkeer deel te nemen indien daardoor personen of zaken in gevaar worden of kunnen worden gebracht.

Strafrechtelijke consequenties
Degene die zich niet aan deze regels houdt, is strafbaar. De strafrechtelijke consequentie kan leiden tot hechtenis van maximaal van zes maanden of een geldboete van de derde categorie (8.100) (zie artikel 11.9 Wet luchtvaart en de daaraan ten grondslag liggende regelgeving). Ook is het niet ondenkbaar dat de drone in beslag wordt genomen en verbeurd wordt verklaard.

Tot slot moet omwille van de volledigheid nog het volgende worden opgemerkt. Met een drone kunnen ook commune strafbare feiten worden gepleegd. Strafbare feiten die dus strafbaar zijn gesteld in het Wetboek van Strafrecht (Sr). Zonder de gedachte de vrije loop te laten, kan gedacht worden aan de situatie waarin een drone uitgerust is met een technisch hulpmiddel (zoals een camera). Dit kan zich bijvoorbeeld voordoen indien er opzettelijk en wederrechtelijk heimelijk video-opnamen worden gemaakt dan wel heimelijk afbeeldingen worden vervaardigd van een persoon die herkenbaar in beeld wordt gebracht en dat plaatsvindt in een woning of een voor het publiek niet toegankelijke plaats, zoals een tuin (artikel 139f Sr). Consequentie: een gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of een geldboete van de vierde categorie (20.250). Het behoeft geen betoog dat bij een overtreding van deze strafbare feiten de maximale hoogte van de boete niet wordt opgelegd. 

Wilt u meer weten over dit onderwerp? Neemt u dan contact op met Bilal Chababi. 

In de weekendeditie van het NRC van 5 en 6 september 2015 stond een artikel waarin werd vermeld dat een man in New York werd gearresteerd nadat hij een drone had laten neerstorten tijdens een partij op de US Open. Volgens het bericht wordt de man aangeklaagd 'wegens roekeloos gedrag en het laten vliegen van een drone in een openbaar park in New York buiten de voorgeschreven gebieden'. Een typisch voorbeeld waarin de wegen van de (voortvarende) technologie en het strafrecht elkaar kunnen kruisen. Deze kwestie staat niet op zichzelf. Zo was er eerder een bestuurder die de controle over zijn drone verloor waardoor deze crashte op een landingsbaan van Schiphol. Gevolg: strafrechtelijke vervolging resulterend in een aanhouding en een boete van vijfhonderd euro.

Aan het gebruik van drones kleven kennelijk een aantal risico's. De Rijksoverheid laat over deze risico's geen misverstand bestaan: wie zich niet aan de regels houdt als het gaat om het gebruik van drones, riskeert een gevangenisstraf. Of een gevangenisstraf hiervoor in de praktijk daadwerkelijk wordt opgelegd, laat ik in het midden.

Regelgeving
Tegen deze achtergrond rijst de vraag welke regels er nu gelden omtrent het gebruik van drones. Ik volsta met een schets op hoofdlijnen van de huidige wet- en regelgeving. Wel merk ik op dat de wetgever ten doel had gesteld om per 1 oktober 2015 nieuwe regels te laten gelden, maar deze datum blijkt niet meer haalbaar.

Voor een goed overzicht moet er een onderscheid worden gemaakt tussen enerzijds 'recreatief gebruik' en anderzijds 'beroeps- of bedrijfsmatig gebruik' van een drone. In het eerste geval kan de drone direct na aanschaf worden gebruikt. De drone mag echter niet zwaarder dan 25 kilogram wegen. Verder mag de vlucht alleen overdag plaatsvinden. Daarnaast mag de drone niet hoger dan 120 meter boven de grond of water vliegen. Zie voor de aanvullende regels de website van de Rijksoverheid.

In het tweede geval (beroeps- of bedrijfsmatig gebruik) moet er vooraf een vergunning worden aangevraagd. Voor het verkrijgen van een vergunning moet de piloot (lees: bestuurder) bijvoorbeeld een brevet hebben en de drone een bewijs van luchtwaardigheid. Daarnaast gelden er los van de vergunning aanvullende regels waar de bestuurder zich aan moet houden (vergelijkbaar met de regels voor recreatief gebruik), aldus de Rijksoverheid op haar website. Ongeacht het soort gebruik gelden er additionele regels; zo moet de bestuurder te allen tijde voorrang verlenen aan andere luchtvaartuigen en is het verboden om aan het luchtverkeer deel te nemen indien daardoor personen of zaken in gevaar worden of kunnen worden gebracht.

Strafrechtelijke consequenties
Degene die zich niet aan deze regels houdt, is strafbaar. De strafrechtelijke consequentie kan leiden tot hechtenis van maximaal van zes maanden of een geldboete van de derde categorie (8.100) (zie artikel 11.9 Wet luchtvaart en de daaraan ten grondslag liggende regelgeving). Ook is het niet ondenkbaar dat de drone in beslag wordt genomen en verbeurd wordt verklaard.

Tot slot moet omwille van de volledigheid nog het volgende worden opgemerkt. Met een drone kunnen ook commune strafbare feiten worden gepleegd. Strafbare feiten die dus strafbaar zijn gesteld in het Wetboek van Strafrecht (Sr). Zonder de gedachte de vrije loop te laten, kan gedacht worden aan de situatie waarin een drone uitgerust is met een technisch hulpmiddel (zoals een camera). Dit kan zich bijvoorbeeld voordoen indien er opzettelijk en wederrechtelijk heimelijk video-opnamen worden gemaakt dan wel heimelijk afbeeldingen worden vervaardigd van een persoon die herkenbaar in beeld wordt gebracht en dat plaatsvindt in een woning of een voor het publiek niet toegankelijke plaats, zoals een tuin (artikel 139f Sr). Consequentie: een gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of een geldboete van de vierde categorie (20.250). Het behoeft geen betoog dat bij een overtreding van deze strafbare feiten de maximale hoogte van de boete niet wordt opgelegd. 

Wilt u meer weten over dit onderwerp? Neemt u dan contact op met Bilal Chababi.