De vaststelling van de maximale jaarlijkse hoeveelheid gratis emissierechten is ongeldig, zo heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: "Hof") geoordeeld. De Europese Commissie (hierna: "Commissie") moet gas terugnemen ten aanzien van het vaststellingsbesluit voor de periode 2013-2020. Wat betekent deze ongeldigheidsverklaring voor de reeds toegewezen gratis emissierechten? Kan de Europese Commissie het gratis emissierechtenplafond nog recht trekken?
Het European Emission Trading System
Het European Emission Trading System (hierna; "EU ETS") kwam in 2005 niet uit de lucht vallen. Het emissiehandelssysteem is in het leven geroepen om de doestellingen van het Kyoto protocol te verwezenlijken. Zodoende moeten bedrijven die broeikasgassen uitstoten in het bezit zijn van zogenaamde emissierechten. Deze emissierechten worden deels gratis toegewezen en deels via veilingen in de markt gezet. In 2013 is de derde handelsperiode van start gegaan. De veranderingen ten opzichte van de tweede handelsperiode zijn dat er nu een emissieplafond is vastgesteld en tevens een aantal nieuwe sectoren en gassen onder het bereik van de EU ETS zijn gebracht.
Op basis van de EU ETS-richtlijn 2003/87/EG kunnen de nationale autoriteiten gratis emissierechten aan deelnemende bedrijven toewijzen. In Nederland is dit voor de periode 2013-2020 vastgesteld in het nationaal toewijzingsbesluit (NTB) van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Indien blijkt dat het aantal door de lidstaat voorlopig toegewezen emissierechten hoger is dan het door de Commissie vastgestelde plafond, dient een correctiefactor te worden toepast. Zowel het plafond aan gratis te verstrekken emissierechten als de correctiefactor wordt door de Commissie bij besluit vastgesteld.
Het arrest van het Hof
Verscheidene bedrijven in Nederland, Italië en Oostenrijk waren het niet eens met de hoeveelheid aan hen toegewezen gratis emissierechten. Zij betwistten daarmee indirect de geldigheid van de Commissiebesluiten waarin voor de periode 2013-2020 de maximale jaarlijkse hoeveelheid gratis emissierechten en de correctiefactor is vastgesteld.
Het Hof gaf de klagers gelijk en oordeelde dat de Commissie in haar besluit een onjuiste berekening heeft gemaakt. Het Hof stelde dat de Commissie bij haar berekening alleen de emissies van de installaties had mogen betrekken die vanaf 2013 in de richtlijn zijn opgenomen. De Commissie heeft echter ook de emissies van installaties die al voor 2013 aan de EU ETS-regelgeving waren onderworpen in haar berekening meegenomen. Hierdoor heeft zij zowel het aantal gratis emissierechten als de correctiefactor onjuist berekend. Het besluit is daarom in strijd met de EU ETS-richtlijn, zo concludeerde het Hof.
Gevolgen
Omdat de ongeldigheidsverklaring van het Commissiebesluit drastische gevolgen zou hebben voor een groot aantal bestaande en te goeder trouw tot stand gebrachte rechtsverhoudingen, heeft het Hof besloten dat de ongeldigheid geen werking heeft voor reeds definitieve nationale toewijzingsbesluiten. Een correctie achteraf is dus niet mogelijk. De Commissie heeft 10 maanden de tijd gekregen om zich het hoofd te breken over een nieuw gratis emissierechtenplafond en andere noodzakelijke maatregelen. Met dit arrest is er dus nog geen vuiltje aan de lucht. Opmerkelijk is dat voor de beperking in tijd de verzoekende partijen geen uitzondering is gemaakt, waardoor zij niet kunnen profiteren van de ongeldigheid van het besluit.
De vaststelling van de maximale jaarlijkse hoeveelheid gratis emissierechten is ongeldig, zo heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: "Hof") geoordeeld. De Europese Commissie (hierna: "Commissie") moet gas terugnemen ten aanzien van het vaststellingsbesluit voor de periode 2013-2020. Wat betekent deze ongeldigheidsverklaring voor de reeds toegewezen gratis emissierechten? Kan de Europese Commissie het gratis emissierechtenplafond nog recht trekken?
Het European Emission Trading System
Het European Emission Trading System (hierna; "EU ETS") kwam in 2005 niet uit de lucht vallen. Het emissiehandelssysteem is in het leven geroepen om de doestellingen van het Kyoto protocol te verwezenlijken. Zodoende moeten bedrijven die broeikasgassen uitstoten in het bezit zijn van zogenaamde emissierechten. Deze emissierechten worden deels gratis toegewezen en deels via veilingen in de markt gezet. In 2013 is de derde handelsperiode van start gegaan. De veranderingen ten opzichte van de tweede handelsperiode zijn dat er nu een emissieplafond is vastgesteld en tevens een aantal nieuwe sectoren en gassen onder het bereik van de EU ETS zijn gebracht.
Op basis van de EU ETS-richtlijn 2003/87/EG kunnen de nationale autoriteiten gratis emissierechten aan deelnemende bedrijven toewijzen. In Nederland is dit voor de periode 2013-2020 vastgesteld in het nationaal toewijzingsbesluit (NTB) van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Indien blijkt dat het aantal door de lidstaat voorlopig toegewezen emissierechten hoger is dan het door de Commissie vastgestelde plafond, dient een correctiefactor te worden toepast. Zowel het plafond aan gratis te verstrekken emissierechten als de correctiefactor wordt door de Commissie bij besluit vastgesteld.
Het arrest van het Hof
Verscheidene bedrijven in Nederland, Italië en Oostenrijk waren het niet eens met de hoeveelheid aan hen toegewezen gratis emissierechten. Zij betwistten daarmee indirect de geldigheid van de Commissiebesluiten waarin voor de periode 2013-2020 de maximale jaarlijkse hoeveelheid gratis emissierechten en de correctiefactor is vastgesteld.
Het Hof gaf de klagers gelijk en oordeelde dat de Commissie in haar besluit een onjuiste berekening heeft gemaakt. Het Hof stelde dat de Commissie bij haar berekening alleen de emissies van de installaties had mogen betrekken die vanaf 2013 in de richtlijn zijn opgenomen. De Commissie heeft echter ook de emissies van installaties die al voor 2013 aan de EU ETS-regelgeving waren onderworpen in haar berekening meegenomen. Hierdoor heeft zij zowel het aantal gratis emissierechten als de correctiefactor onjuist berekend. Het besluit is daarom in strijd met de EU ETS-richtlijn, zo concludeerde het Hof.
Gevolgen
Omdat de ongeldigheidsverklaring van het Commissiebesluit drastische gevolgen zou hebben voor een groot aantal bestaande en te goeder trouw tot stand gebrachte rechtsverhoudingen, heeft het Hof besloten dat de ongeldigheid geen werking heeft voor reeds definitieve nationale toewijzingsbesluiten. Een correctie achteraf is dus niet mogelijk. De Commissie heeft 10 maanden de tijd gekregen om zich het hoofd te breken over een nieuw gratis emissierechtenplafond en andere noodzakelijke maatregelen. Met dit arrest is er dus nog geen vuiltje aan de lucht. Opmerkelijk is dat voor de beperking in tijd de verzoekende partijen geen uitzondering is gemaakt, waardoor zij niet kunnen profiteren van de ongeldigheid van het besluit.