Eerder schreef ik een artikel in 'Cobouw' over de vraag of bestanddelen van een gebouw, zoals voorzetgevels, roerend of onroerend zijn. Op 22 januari 2019 wees het Hof Den Bosch een interessant arrest aangaande de roerend/onroerend-discussie. Inzet was nu een tijdelijk, demontabel schoolgebouw.
Een school had, samen met de eigenaar van de grond van het schoolterrein, aan een bedrijf (de bouwer) opdracht gegeven om op het sportterrein naast de school een tijdelijk en demontabel schoolgebouw te plaatsen. De school zou het schoolgebouw na plaatsing van de bouwer gaan huren. Na het aflopen van de huurperiode zou het schoolgebouw door de bouwer verwijderd worden, waartoe in de huurovereenkomst was bedongen dat de huurder daarvan de kosten zou dragen. De fiscus had, in verband met de tussentijdse verkoop van het schoolgebouw, geoordeeld dat er sprake was van een roerende zaak en dus geen overdrachtsbelasting verschuldigd was.
Nadat de school het schoolgebouw enige tijd had gehuurd, stelde de grondeigenaar zich plots op het standpunt dat zij, ondanks de initiële bedoelingen van partijen, door middel van natrekking eigenaar was geworden van het schoolgebouw. De eigendom van de grond omvatte immers ook de eigendom van de gebouwen die duurzaam met de grond verenigd waren, aldus de grondeigenaar. Over de vraag of daarvan sprake was, werd geprocedeerd.
Wanneer is een gebouw duurzaam ter plaatse?
Om antwoord te kunnen geven op de vraag of een gebouw bestemd is om duurzaam ter plaatse te blijven moet, samengevat, worden gelet op de bedoeling van de bouwer, de opdrachtgever voor de bouw daaronder begrepen. Daarnaast moet de bestemming om duurzaam ter plaatse te blijven uit de aard en inrichting naar buiten toe kenbaar zijn ("Portacabin-arrest" 1997).
De rechtbank oordeelde in eerste aanleg dat in verband met de beperkte gebruiksduur van vijf jaar en de uitstraling en de exploitatie, door partijen is gekozen voor een demontabel schoolgebouw op basis van huur. Ook de plaatsing op het sportterrein, de tijdelijke vergunning, de demontabele bouwconstructie en de vastgelegde beperkte gebruiksduur maakte dat het schoolgebouw volgens de rechtbank niet bedoeld was om duurzaam te plaatsen te blijven.
Het Hof was het eens met het oordeel dat de bedoeling van partijen meebracht dat er sprake was van een tijdelijk, demontabel schoolgebouw. Volgens het Hof maakte het schoolgebouw echter op een willekeurige derde, die niet op de hoogte was van de achterliggende bedoelingen, wel degelijk de indruk dat het schoolgebouw duurzaam met de grond was verenigd. De aard en inrichting van het schoolgebouw brachten dit met zich mee: de fundering, de aansluiting op riolering en nutsvoorzieningen, de betonnen vloeren en de lift. Het demontabel zijn, en de plaatsing op het sportterrein deed daar volgens het Hof niets aan af. Een onroerende zaak dus.
Gezien de gewijzigde houding van de grondeigenaar werd deze overigens wel veroordeeld tot betaling van schadevergoeding aan de bouwer wegens onrechtmatig handelen.
Eerder schreef ik een artikel in 'Cobouw' over de vraag of bestanddelen van een gebouw, zoals voorzetgevels, roerend of onroerend zijn. Op 22 januari 2019 wees het Hof Den Bosch een interessant arrest aangaande de roerend/onroerend-discussie. Inzet was nu een tijdelijk, demontabel schoolgebouw.
Een school had, samen met de eigenaar van de grond van het schoolterrein, aan een bedrijf (de bouwer) opdracht gegeven om op het sportterrein naast de school een tijdelijk en demontabel schoolgebouw te plaatsen. De school zou het schoolgebouw na plaatsing van de bouwer gaan huren. Na het aflopen van de huurperiode zou het schoolgebouw door de bouwer verwijderd worden, waartoe in de huurovereenkomst was bedongen dat de huurder daarvan de kosten zou dragen. De fiscus had, in verband met de tussentijdse verkoop van het schoolgebouw, geoordeeld dat er sprake was van een roerende zaak en dus geen overdrachtsbelasting verschuldigd was.
Nadat de school het schoolgebouw enige tijd had gehuurd, stelde de grondeigenaar zich plots op het standpunt dat zij, ondanks de initiële bedoelingen van partijen, door middel van natrekking eigenaar was geworden van het schoolgebouw. De eigendom van de grond omvatte immers ook de eigendom van de gebouwen die duurzaam met de grond verenigd waren, aldus de grondeigenaar. Over de vraag of daarvan sprake was, werd geprocedeerd.
Wanneer is een gebouw duurzaam ter plaatse?
Om antwoord te kunnen geven op de vraag of een gebouw bestemd is om duurzaam ter plaatse te blijven moet, samengevat, worden gelet op de bedoeling van de bouwer, de opdrachtgever voor de bouw daaronder begrepen. Daarnaast moet de bestemming om duurzaam ter plaatse te blijven uit de aard en inrichting naar buiten toe kenbaar zijn ("Portacabin-arrest" 1997).
De rechtbank oordeelde in eerste aanleg dat in verband met de beperkte gebruiksduur van vijf jaar en de uitstraling en de exploitatie, door partijen is gekozen voor een demontabel schoolgebouw op basis van huur. Ook de plaatsing op het sportterrein, de tijdelijke vergunning, de demontabele bouwconstructie en de vastgelegde beperkte gebruiksduur maakte dat het schoolgebouw volgens de rechtbank niet bedoeld was om duurzaam te plaatsen te blijven.
Het Hof was het eens met het oordeel dat de bedoeling van partijen meebracht dat er sprake was van een tijdelijk, demontabel schoolgebouw. Volgens het Hof maakte het schoolgebouw echter op een willekeurige derde, die niet op de hoogte was van de achterliggende bedoelingen, wel degelijk de indruk dat het schoolgebouw duurzaam met de grond was verenigd. De aard en inrichting van het schoolgebouw brachten dit met zich mee: de fundering, de aansluiting op riolering en nutsvoorzieningen, de betonnen vloeren en de lift. Het demontabel zijn, en de plaatsing op het sportterrein deed daar volgens het Hof niets aan af. Een onroerende zaak dus.
Gezien de gewijzigde houding van de grondeigenaar werd deze overigens wel veroordeeld tot betaling van schadevergoeding aan de bouwer wegens onrechtmatig handelen.