Verruiming tijdelijk handelingskader PFAS

 9 december 2019 | Blog

Met ingang van 29 november 2019 heeft de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu het tijdelijke handelingskader voor PFAS aangepast. De landelijke achtergrondwaarde is verruimd van 0,1 microgram per kilogram droge stof (µg/kg ds) naar 0,8 µg/kg ds voor PFAS en PFOA en 0,9 (µg/kg ds) voor PFOS, waardoor het eenvoudiger wordt om grond die deze stoffen bevat toe te passen op landbodem. Ook voor het toepassen van met PFAS-stoffen vervuilde grond in oppervlaktewater is de norm versoepeld. Daarnaast zal op korte termijn het Besluit bodemkwaliteit (“Bbk”) zo worden aangepast, dat overheden sneller ruimere normen kunnen opnemen in de nota bodembeheer en de bodemkwaliteitskaart.

In dit blog lichten we de PFAS-problematiek nog even kort toe en gaan we in op deze verruiming van het handelingskader en wat dit kan gaan betekenen.

Wat is het probleem van PFAS?

Sinds enkele jaren wordt er op veel plekken in de land- en waterbodem vervuiling met PFAS-stoffen aangetroffen. PFAS is een verzamelnaam voor verschillende poly-perfluoralkylstoffen, waaronder PFOA, PFOS en overige PFAS zoals GenX. Dit zijn stoffen die door de mens gemaakt zijn en van nature niet in het milieu voorkomen. Het Besluit bodemkwaliteit (“Bbk”) en de Regeling bodemkwaliteit (“Rbk) bevatten geen normen voor PFAS-stoffen en daarom was het voor veel bedrijven en overheden niet duidelijk wat er met PFAS-stoffen vervuilde grond of baggerspecie gedaan moest worden. Op basis van het Bbk en Rbk mag namelijk geen grond worden toegepast op de land- of waterbodem als de kwaliteit van deze grond of baggerspecie slechter is dan de kwaliteit van de ontvangende bodem. Ook is niet duidelijk wat de grenswaarde van deze stoffen is, dus wanneer deze grond of baggerspecie zo vervuild is door PFAS-stoffen dat deze als afvalstof moet worden gezien en niet meer mag worden toegepast. Het aanpassen van het Bbk en Rbk kost echter tijd en om vooruitlopend op het opnemen van normen in het Bbk en Rbk duidelijkheid te geven, geldt er sinds 8 juli 2019 een tijdelijk handelingskader.

Gevolgen van het tijdelijk handelingskader

In het tijdelijk handelingskader zijn normen opgenomen voor PFOS, PFOA en overige PFAS (incl. GenX). Daarbij gelden – kort gezegd – de volgende normen voor het toepassen van PFAS-houdende grond of baggerspecie op landbodem met functieklassen wonen en industrie in microgram per kilogram droge stof: PFOS=3, PFOA=7 en andere PFAS=3. Voor het toepassen van grond of baggerspecie op bodemfunctieklasse landbouw/natuur – waarvoor geen achtergrondwaarde is vastgesteld - en in oppervlaktewater geldt een landelijke achtergrondwaarde van 0,1 µg/kg ds. Dit is een grenswaarde. Als de grond of baggerspecie meer dan 0,1 µg/kg ds bevat kan deze niet worden toegepast op de ontvangende bodem waarvoor geen functieklasse of achtergrondwaarde is vastgesteld. In de praktijk betekent dit dat het zeer lastig is om nog grond of baggerspecie te kunnen toepassen.

Aanpassing tijdelijk handelingskader

Met ingang van 29 november 2019 gelden er ruimere achtergrondwaarden voor PFAS, PFOA en PFOS. Hierdoor is er meer ruimte om grond toe te passen op een landbodem waarvoor nog geen bodemfunctieklasse of achtergrondwaarde is vastgesteld, omdat in plaats van een grens van 0,1 µg/kg ds nu uitgegaan kan worden van achtergrondwaarden van 0,8 µg/kg ds voor PFAS en PFOA en 0,9 µg/kg ds voor PFOS. Voor het toepassen van PFAS (inclusief PFOA) in water geldt een grens van 0,8 µg/kg ds en voor PFOS een grens van 3,7 µg/kg ds.

Daarnaast buigt de Eerste Kamer zich op dit moment over de wijziging van het Bbk, waardoor decentrale overheden, zoals gemeenten en waterschappen, de nota bodembeheer en bodemkwaliteitskaart sneller kunnen wijzigen en hierin aangepaste normen kunnen opnemen die ruimer zijn dan de landelijke achtergrondwaarde. Ook op deze manier kan het toepassen van grond of baggerspecie met PFAS-stoffen weer mogelijk worden gemaakt. Naar verwachting zal het wijzigingsbesluit nog dit jaar worden gepubliceerd in het Staatsblad.

Heeft u vragen over dit onderwerp? Neem dan contact op met Sanne Schipper.

Met ingang van 29 november 2019 heeft de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu het tijdelijke handelingskader voor PFAS aangepast. De landelijke achtergrondwaarde is verruimd van 0,1 microgram per kilogram droge stof (µg/kg ds) naar 0,8 µg/kg ds voor PFAS en PFOA en 0,9 (µg/kg ds) voor PFOS, waardoor het eenvoudiger wordt om grond die deze stoffen bevat toe te passen op landbodem. Ook voor het toepassen van met PFAS-stoffen vervuilde grond in oppervlaktewater is de norm versoepeld. Daarnaast zal op korte termijn het Besluit bodemkwaliteit (“Bbk”) zo worden aangepast, dat overheden sneller ruimere normen kunnen opnemen in de nota bodembeheer en de bodemkwaliteitskaart.

In dit blog lichten we de PFAS-problematiek nog even kort toe en gaan we in op deze verruiming van het handelingskader en wat dit kan gaan betekenen.

Wat is het probleem van PFAS?

Sinds enkele jaren wordt er op veel plekken in de land- en waterbodem vervuiling met PFAS-stoffen aangetroffen. PFAS is een verzamelnaam voor verschillende poly-perfluoralkylstoffen, waaronder PFOA, PFOS en overige PFAS zoals GenX. Dit zijn stoffen die door de mens gemaakt zijn en van nature niet in het milieu voorkomen. Het Besluit bodemkwaliteit (“Bbk”) en de Regeling bodemkwaliteit (“Rbk) bevatten geen normen voor PFAS-stoffen en daarom was het voor veel bedrijven en overheden niet duidelijk wat er met PFAS-stoffen vervuilde grond of baggerspecie gedaan moest worden. Op basis van het Bbk en Rbk mag namelijk geen grond worden toegepast op de land- of waterbodem als de kwaliteit van deze grond of baggerspecie slechter is dan de kwaliteit van de ontvangende bodem. Ook is niet duidelijk wat de grenswaarde van deze stoffen is, dus wanneer deze grond of baggerspecie zo vervuild is door PFAS-stoffen dat deze als afvalstof moet worden gezien en niet meer mag worden toegepast. Het aanpassen van het Bbk en Rbk kost echter tijd en om vooruitlopend op het opnemen van normen in het Bbk en Rbk duidelijkheid te geven, geldt er sinds 8 juli 2019 een tijdelijk handelingskader.

Gevolgen van het tijdelijk handelingskader

In het tijdelijk handelingskader zijn normen opgenomen voor PFOS, PFOA en overige PFAS (incl. GenX). Daarbij gelden – kort gezegd – de volgende normen voor het toepassen van PFAS-houdende grond of baggerspecie op landbodem met functieklassen wonen en industrie in microgram per kilogram droge stof: PFOS=3, PFOA=7 en andere PFAS=3. Voor het toepassen van grond of baggerspecie op bodemfunctieklasse landbouw/natuur – waarvoor geen achtergrondwaarde is vastgesteld - en in oppervlaktewater geldt een landelijke achtergrondwaarde van 0,1 µg/kg ds. Dit is een grenswaarde. Als de grond of baggerspecie meer dan 0,1 µg/kg ds bevat kan deze niet worden toegepast op de ontvangende bodem waarvoor geen functieklasse of achtergrondwaarde is vastgesteld. In de praktijk betekent dit dat het zeer lastig is om nog grond of baggerspecie te kunnen toepassen.

Aanpassing tijdelijk handelingskader

Met ingang van 29 november 2019 gelden er ruimere achtergrondwaarden voor PFAS, PFOA en PFOS. Hierdoor is er meer ruimte om grond toe te passen op een landbodem waarvoor nog geen bodemfunctieklasse of achtergrondwaarde is vastgesteld, omdat in plaats van een grens van 0,1 µg/kg ds nu uitgegaan kan worden van achtergrondwaarden van 0,8 µg/kg ds voor PFAS en PFOA en 0,9 µg/kg ds voor PFOS. Voor het toepassen van PFAS (inclusief PFOA) in water geldt een grens van 0,8 µg/kg ds en voor PFOS een grens van 3,7 µg/kg ds.

Daarnaast buigt de Eerste Kamer zich op dit moment over de wijziging van het Bbk, waardoor decentrale overheden, zoals gemeenten en waterschappen, de nota bodembeheer en bodemkwaliteitskaart sneller kunnen wijzigen en hierin aangepaste normen kunnen opnemen die ruimer zijn dan de landelijke achtergrondwaarde. Ook op deze manier kan het toepassen van grond of baggerspecie met PFAS-stoffen weer mogelijk worden gemaakt. Naar verwachting zal het wijzigingsbesluit nog dit jaar worden gepubliceerd in het Staatsblad.

Heeft u vragen over dit onderwerp? Neem dan contact op met Sanne Schipper.