Voorzetting Regio Deals

 6 april 2022 | Publicatie

Het Regeerakkoord van Rutte III in 2017 heeft de aanzet gegeven voor de Regio Deals. In het Regeerakkoord stond dat de Rijksoverheid ‘deals’ zou gaan sluiten waarin de partijen zich verplichten om samen aan nieuwe oplossingen te werken, om regionale kansen te benutten. In het coalitieakkoord van het kabinet-Rutte IV is opgenomen dat de Regio Deals voortgezet zullen worden.

Het kabinet heeft als doel om samen met publieke en private partners regionaal een geïntegreerde aanpak te bewerkstelligen voor economische, sociale en ecologische opgaven die in de regio’s spelen. Door de regio’s te versterken, wordt de samenleving versterkt, zo is het idee. Een Regio Deal is een duurzaam partnerschap waarbij partijen afspraken maken en die ook gezamenlijk financieren. Betrokkenheid vanuit het Rijk bij regionale opgaven en het versterken van de brede welvaart is onder meer gewenst vanwege de gebiedsoverstijgende effecten.

Financiële impuls

De Regio Deals bevatten concrete plannen die op korte termijn ten uitvoer kunnen worden gebracht en snel tot resultaten kunnen leiden. Het kabinet stelde hiervoor een budget ter beschikking van € 950 miljoen voor de jaren 2018 tot en met 2022: de Regio Envelop. Er wordt een tijdelijke financiële impuls gegeven om een duurzame, maatschappelijke verandering te bewerkstelligen. De regio investeert op haar beurt ten minste hetzelfde bedrag. Inmiddels zijn er dertig Regio Deals tot stand gekomen, verdeeld in drie tranches. Van de zes Regio Deals uit de eerste tranche en twaalf Regio Deals uit de tweede tranche worden de eerste resultaten zichtbaar. De Regio Deals uit de derde tranche zijn onlangs tot stand gekomen. Veel activiteiten van de huidige Regio Deals worden tussen 2019 en 2023 gerealiseerd, met ruimte voor uitloop.

Na de eerste tranche bleek dat er voorwaarden door het Rijk verbonden werden aan de toekenning van decentralisatie-uitkeringen. Deze voorwaarden hadden als effect dat de beleids- en bestedingsvrijheid van de decentrale overheden onterecht werden beperkt. Bij de tweede tranche zijn diverse artikelen aangepast om beter aan te sluiten bij de kaders van een decentralisatie-uitkering. Een structurele oplossing is gelegen in een aanpassing van wet- en regelgeving. Er wordt door de ministeries van BZK en Financiën gewerkt aan een nieuw uitkeringstype, waarmee het beter mogelijk is om als Rijk samen te werken op regionaal niveau met de gemeente en/of provincie en een financiële bijdrage te verstrekken. Dit biedt voor de derde tranche nog geen oplossing. Daarom is voor de derde tranche gekozen voor een specifieke uitkering, geregeld in de Regeling specifieke uitkering Regio Deals derde tranche.

Het nieuwe kabinet gaat door met de Regio Deals

De bevindingen van een onderzoek naar de eerste drie tranches Regio Deals zijn positief en dat biedt perspectief voor de voortzetting ervan. In het coalitieakkoord van het kabinet-Rutte IV is in dat kader opgenomen dat de Regio Deals voortgezet zullen worden. Nadere inhoudelijke opmerkingen worden in het akkoord niet gegeven; het kabinet merkt eenvoudigweg op dat "de publiek-private samenwerkingsverbanden worden versterkt om de regionale economische kansen verder te benutten”. Daarmee lijkt te worden ingezet op een vervolg op basis van de bestaande uitgangspunten.

Het Regeerakkoord van Rutte III in 2017 heeft de aanzet gegeven voor de Regio Deals. In het Regeerakkoord stond dat de Rijksoverheid ‘deals’ zou gaan sluiten waarin de partijen zich verplichten om samen aan nieuwe oplossingen te werken, om regionale kansen te benutten. In het coalitieakkoord van het kabinet-Rutte IV is opgenomen dat de Regio Deals voortgezet zullen worden.

Het kabinet heeft als doel om samen met publieke en private partners regionaal een geïntegreerde aanpak te bewerkstelligen voor economische, sociale en ecologische opgaven die in de regio’s spelen. Door de regio’s te versterken, wordt de samenleving versterkt, zo is het idee. Een Regio Deal is een duurzaam partnerschap waarbij partijen afspraken maken en die ook gezamenlijk financieren. Betrokkenheid vanuit het Rijk bij regionale opgaven en het versterken van de brede welvaart is onder meer gewenst vanwege de gebiedsoverstijgende effecten.

Financiële impuls

De Regio Deals bevatten concrete plannen die op korte termijn ten uitvoer kunnen worden gebracht en snel tot resultaten kunnen leiden. Het kabinet stelde hiervoor een budget ter beschikking van € 950 miljoen voor de jaren 2018 tot en met 2022: de Regio Envelop. Er wordt een tijdelijke financiële impuls gegeven om een duurzame, maatschappelijke verandering te bewerkstelligen. De regio investeert op haar beurt ten minste hetzelfde bedrag. Inmiddels zijn er dertig Regio Deals tot stand gekomen, verdeeld in drie tranches. Van de zes Regio Deals uit de eerste tranche en twaalf Regio Deals uit de tweede tranche worden de eerste resultaten zichtbaar. De Regio Deals uit de derde tranche zijn onlangs tot stand gekomen. Veel activiteiten van de huidige Regio Deals worden tussen 2019 en 2023 gerealiseerd, met ruimte voor uitloop.

Na de eerste tranche bleek dat er voorwaarden door het Rijk verbonden werden aan de toekenning van decentralisatie-uitkeringen. Deze voorwaarden hadden als effect dat de beleids- en bestedingsvrijheid van de decentrale overheden onterecht werden beperkt. Bij de tweede tranche zijn diverse artikelen aangepast om beter aan te sluiten bij de kaders van een decentralisatie-uitkering. Een structurele oplossing is gelegen in een aanpassing van wet- en regelgeving. Er wordt door de ministeries van BZK en Financiën gewerkt aan een nieuw uitkeringstype, waarmee het beter mogelijk is om als Rijk samen te werken op regionaal niveau met de gemeente en/of provincie en een financiële bijdrage te verstrekken. Dit biedt voor de derde tranche nog geen oplossing. Daarom is voor de derde tranche gekozen voor een specifieke uitkering, geregeld in de Regeling specifieke uitkering Regio Deals derde tranche.

Het nieuwe kabinet gaat door met de Regio Deals

De bevindingen van een onderzoek naar de eerste drie tranches Regio Deals zijn positief en dat biedt perspectief voor de voortzetting ervan. In het coalitieakkoord van het kabinet-Rutte IV is in dat kader opgenomen dat de Regio Deals voortgezet zullen worden. Nadere inhoudelijke opmerkingen worden in het akkoord niet gegeven; het kabinet merkt eenvoudigweg op dat "de publiek-private samenwerkingsverbanden worden versterkt om de regionale economische kansen verder te benutten”. Daarmee lijkt te worden ingezet op een vervolg op basis van de bestaande uitgangspunten.