In haar uitspraak van 20 maart 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:829) heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State een principiële uitspraak gedaan waaruit volgt dat niet elk verzoek om een omgevingsvergunning ook als 'aanvraag' moet worden opgevat door het bevoegd gezag. Dit is met name van belang voor het bepalen of een omgevingsvergunning van rechtswege is ontstaan. Het verhullen van aanvragen in brieven die over iets anders dan de omgevingsvergunning gaan, wordt hiermee vrijwel onmogelijk gemaakt. Het ging om het volgende.

Verhulde aanvraag om omgevingsvergunning
De appellanten in deze uitspraak zagen zich geconfronteerd met een last onder dwangsom van het college van burgemeester en wethouders van Texel om een yurt (een ronde tent die bekend is geworden vanwege het gebruik daarvan door steppenomaden) te verwijderen en verwijderd te houden van een perceel. Appellanten hebben daartegen bezwaar gemaakt en gaven in hun bezwaarschrift tegen de opgelegde last aan dat zij, als hun bezwaar niet leidt tot herroeping van de last, verzoeken om een vergunning voor de yurt. Omdat het college niet binnen de wettelijke beslistermijn een besluit nam op hun verzoek, meenden appellanten dat een vergunning van rechtswege was gegeven. Als dat het geval was, dan zou handhaving niet meer mogelijk zijn omdat de yurt immers was toegestaan.

Wat vond de Afdeling?
De Afdeling vond dit te ver gaan. Volgens de Afdeling is het van groot belang dat voor het bestuursorgaan meteen duidelijk is wanneer de 'vergunning van rechtswege'-regeling van toepassing is. Om die reden moet het voor het college volkomen duidelijk zijn wanneer een aanvraag wordt gedaan en voor welke concrete activiteiten omgevingsvergunning wordt aangevraagd. Het is onvoldoende duidelijk als in een brief in algemene bewoordingen wordt gevraagd om een omgevingsvergunning. Er is nog minder duidelijkheid als de brief ziet op een andere kwestie, zoals bestuurlijke handhaving. De Afdeling wenst deze handelwijze niet te accepteren omdat dit misbruik van de 'vergunning van rechtswege'-regeling in de hand zou werken. Het lijkt erop dat de Afdeling met deze uitspraak verhulde aanvragen wenst tegen te gaan.

Vuistregels aanvraag omgevingsvergunning
De Afdeling komt tot de volgende vuistregels:

• In beginsel wordt een verzoek om een omgevingsvergunning gedaan via het Omgevingsloket online.
• Een verzoek om een omgevingsvergunning mag op andere wijze worden gedaan, mits het voor het bevoegd gezag meteen duidelijk is dat het gaat om een aanvraag en het gaat om een zelfstandig stuk.
• Slechts bij een aanvraag die aan het voorgaande voldoet (een 'evidente aanvraag') kan een omgevingsvergunning van rechtswege ontstaan.